Cúm gia cầm là một trong những bệnh lây lan nhanh, gây tỷ lệ gà chết cao và thiệt hại lớn về kinh tế. Biết được nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết bệnh sẽ giúp anh em cách ly kịp thời đàn gà và có biện pháp xử lý hiệu quả. Đồng thời, chủ nuôi cũng chủ động hơn trong việc phòng và điều trị bệnh cho gà khi mùa cúm tới.
Tìm hiểu thông tin về bệnh Cúm gia cầm
Trên gà thì đây là căn bệnh được xếp vào loại nguy hiểm nhất và có thể lây sang con người cũng như động vật khác. Hiện nay, có nhiều biến chủng cúm khác nhau, trong đó phổ biến nhất là cúm H5N1, H5N6, H7N2,… Trong đó, có loại có thể lây sang người nuôi và khiến chủ tử vong trong thời gian ngắn.
Đôi khi, bệnh cúm gà còn dễ bị nhầm lẫn với một số bệnh khác trên gà như: Tụ huyết trùng, Newcastle, Gumboro, … Vì vậy anh em cần tìm hiểu các dấu hiệu bệnh cúm để dễ dàng phát hiện cũng như có những biện pháp xử lý kịp thời.
Các dấu hiệu nhận biết Cúm gia cầm
Bệnh cúm gà có những dấu hiệu nhận biết rất rõ nét, bao gồm biểu hiện ở bên ngoài và thông qua quan sát bằng mắt. Kế đến, việc phân tích các biểu hiện bên trong cơ thể (bệnh tích) cũng rất quan trọng. Sau đây là cách để anh em nhận biết kịp thời mầm bệnh:
Biểu hiện bên ngoài
Thời gian ủ bệnh cúm gà có thể từ vài giờ tới 28 ngày. Vì vậy người nuôi rất khó xác định gà bị nhiễm cúm từ thời điểm nào. Trong thời gian ủ bệnh, gà có thể xuất hiện một số triệu chứng bất thường ở hệ tiêu hóa (ỉa chảy), bỏ ăn hoặc ăn ít; giảm tỷ lệ trứng, gầy yếu, khó thở, ho,… Bên cạnh đó, biểu hiện rõ nét nhất khi gà nhiễm Cúm gia cầm là:
- Gà ủ rũ, xù lông, sốt cao, mệt mỏi, đứng tụ một chỗ
- Mào gà, mồng, yếm gà tím tái
- Phù đầu, phù mắt, chảy nước mắt
- Da gà tím tái, chân xuất huyết và có màu đỏ tím dưới vảy
- Mỏ chảy nước dãi
Thường thì gà nuôi công nghiệp trong trang trại, gà tây sẽ có những biểu hiện như trên. Với gà chọi, gà thả vườn, vịt hoặc chim hoang thì dấu hiệu có thể không rõ nét bằng. Anh em nên chú ý để kịp thời phòng tránh, hạn chế lây lan sang vật nuôi hoặc người khác.
Biểu hiện bên trong
Virus cúm đi vào cơ thể gà qua miệng và bắt đầu phát triển ở đường hô hấp, niêm mạc mắt. Sau đó sẽ đi vào máu và gây bệnh trên tất cả các cơ quan nội tạng, da, cơ thịt gà. Cụ thể các triệu chứng bệnh tích như sau:
- Xung huyết mí mắt, mào
- Viêm khí quản, xuất huyết khí quản bao gồm bên trong và bên ngoài
- Xuất huyết ở ngực, đùi, dưới da
- Xuất huyết đường ruột, xuất huyết mề
- Xuất huyết các cơ quan nội tạng: Tim, gan, phổi, thận, …
Nguyên nhân xuất hiện bệnh Cúm gia cầm
Bệnh cúm gà còn được gọi là cúm A vì loại virus gây bệnh thuộc loại A họ Orthomyxoviridae. Đây là bệnh cực kỳ nguy hiểm, được tổ chức thú y thế giới xếp vào danh mục bảng A. Cúm gà thường lây lan mạnh trong điều kiện chuồng trại, môi trường độ ẩm cao và thời tiết lạnh.
Đặc biệt, Cúm gia cầm có thể lây sang nhiều loại động vật và con người. Chính vì vậy mà nếu không kiểm soát tốt thì chúng sẽ lây lan nhanh chóng. Từ đó, việc điều trị sẽ trở nên khó khăn hơn thường lệ rất nhiều.
Cách phân biệt Cúm gia cầm với các bệnh khác
Cúm A có biểu hiện bệnh tích khá tương đồng với bệnh Tụ huyết trùng, Gumboro, Newcastle. Do đó, anh em cần phân biệt những điểm khác nhau giữa chúng để không bị nhầm lẫn.
Bệnh Cúm gia cầm
Gây xuất huyết ở hầu hết các cơ quan, bộ phận trên cơ thể. Xuất huyết mào, mắt, da, cơ, nội tạng,… Do đó, khi có biểu hiện này thì anh em nên xem xét coi tốc độ gà chết là nhanh hay chậm và mổ xẻ gà để xác định bệnh chuẩn chỉnh.
Bệnh Tụ huyết trùng
Gan hoại tử từng điểm, xuất hiện đốm hoa (Cúm gia cầm không gây hoại tử, chỉ xung huyết trên bề mặt). Các biểu hiện cụ thể của dạng bệnh này gồm:
- Mào sung huyết nhưng không xuất huyết ra ngoài
- Xoang bao tim tích nước, mở vành tim xuất huyết
- Phù mặt
Bệnh Newcastle
Dưới đây là các biểu hiện cụ thể của bệnh để anh em nhận biết:
- Có xuất huyết tràn lan nhưng không xuất huyết ở da và chân.
- Phân có màu xanh trắng
- Dạ dày xuất huyết tại vị trí đỉnh các lỗ tuyến
- Xuất huyết ngã 3 van hồi manh tràng
- Thanh khí quản xuất huyết ở ngã ba
- Sưng mặt, hen, phù đầu
Bệnh Gumboro
Cuối cùng là các biểu hiện cụ thể của bệnh Gumboro:
- Xuất huyết và sưng túi Fabricius (cúm không gây sưng túi Fabricius)
- Phân nhớt, loãng, màu vàng xanh đỏ.
- Viêm xuất huyết tại vị trí cuống mề
Biện pháp phòng bệnh Cúm gia cầm khi chưa có dịch
Bệnh Cúm gà có tốc độ lây lan và phát tán nhanh, tỷ lệ chết gần như bằng 100%. Vì vậy khi nuôi gà chọi, gà đá, các loại gà thịt, gà đẻ trứng,… anh em nên:
- Tiêm đầy đủ các loại vắc xin phòng bệnh truyền nhiễm cho đàn gà
- Tạo môi trường chăn nuôi khép kín, hạn chế cho người lạ ra vào
- Giữ không gian sống của gà thông thoáng, sạch sẽ, tránh ẩm ướt, bí khí, ô nhiễm, ấm áp vào mùa đông, thoáng mát vào mùa hè.
- Vệ sinh chuồng trại, khử trùng định kỳ bao gồm cả bên trong và bên ngoài.
Biện pháp xử lý khi ở trong vùng dịch
Khi nằm trong vùng dịch nhưng đàn gà chưa bị nhiễm Cúm gia cầm thì anh em thực hiện như sau:
- Cách ly nghiêm ngặt với người ra vào chuồng trại, phòng ngừa chuột, muỗi, chó mèo, chim hoang
- Khử trùng chuồng trại hàng ngày (tốt nhất là buổi tối)
- Rắc vôi bột xung quanh chuồng trại và lối đi
- Loại bỏ những con gà gầy, ốm, có dấu hiệu bệnh
- Tăng đề kháng cho đàn gà bằng cách cho uống thuốc bổ hoặc tỏi nghệ để có kháng sinh tự nhiên
Trên đây là những thông tin tìm hiểu về bệnh Cúm gia cầm trên gà. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp anh em có thêm kinh nghiệm để chăm sóc gà chọi, gà thịt được thuận lợi, hạn chế tối đa tổn thất trong chăn nuôi. Đừng quên theo dõi những bài viết khác của chúng tôi trong thời gian tới nữa nhé!
